Ahmet Orhan - 17 Nisan 2010 Geçtiğimiz haftanın önemli konularından birisi Galatasaray tribünlerinin 90 dakikaya yayılan sesli-sessiz protestosuydu. Cimbom tribünlerinin yarısı önüne geleni ıslıklarken bir bölümü de protestocuları protesto ediyordu. Messi’nin Mecidiyeköy şubesi olan Arda, bu protestolara en çok maruz kalan ve buna en çok içerleyen topçuydu. Yöneticisinden hocasına, futbolcusundan malzemecisine kadar tek bir özne olan futbol takımında bir ya da iki topçunun özel olarak protesto edilmesini doğru bulmasam da eğer bir tribünde feryat varsa, öncelikle feryat sahibinin haklı olabileceğini düşünenlerdenim. Vardır bir nedeni, diyerek sonraki haberleri izleyip kendimce bir sonuca ulaşmayı denerim.
Galatasaray – Diyarbakırspor maçı biter bitmez, ekrandaki yorumcuların bu protestoları değerlendirme biçimi beni, sonraki haberleri beklemeden doğrudan taraf yaptı. Bundan aylar önce bir blogda yazdığım yazıyı yeniden hatırladım. Beşiktaş – Denizlispor maçında Beşiktaş taraftarının yönetimi protestosu üzerine yapılan yorumlar gerçekten çileden çıkarmaya ayarlıydı. İzninizle o yazıdan bir alıntı yapmak istiyorum.
“(…) Her önüne gelen yorumcu (çakmasından hakikisine kadar) protesto öyle olmaz şöyle olur diyerek ahkâm kesiyor. Efendim neymiş, sen 90 dakika takımını desteklermişsin, maç sonunda protestonu yaparmışsın. Allah allah, gerçekten mi? Yahu Protesto konusunda siz ne bilirsiniz ki? Hayatta en son ne zaman bir protesto eyleminin içinde bulundunuz? Çalıştığınız gazeteler, TV'ler üç otuza çalıştırdıkları emekçileri pervasızca işten atarken ağzınızı mı açtınız? Sendika mücadelesi veren basın emekçilerine bir ziyarette bulundunuz mu? Yahu 1 mayıs diye bir mefhum var, geçen yıl tatil edilmesi dışında hayatınızda bir anlamı var mı bu tarihin? Siz protesto kültürü nedir biliyor musunuz? (…) Tetikçiliğinizle yeterince kelle götürdünüz bu ülkenin futbol ortamından. Keneden daha zararlı oldunuz çoğu zaman. Protesto konusunda yanlış bile yapmış olsa Beşiktaş taraftarını eleştirecek en son şahsiyetler sizlersiniz.”
Taraftarlar, futbol piramidinin en altında yer alan en kalabalık topluluktur şüphesiz. Hatta bütün bir “endüstri” bu en alttakilerin omuzları üzerine inşa edilmiştir. Canlı yayın ihaleleri, reklamlar, tescilli ürünler ve transferler hep bu insanlar için yapılır. Daha çok ilgilensinler, daha çok para harcasınlar diye. Oysa tüm ağırlığı omuzlarında taşıyan bu insanların “gidişat”a hiçbir biçimde müdahale etme şansları yoktur. Genel kurullara seçilemezler, kongrede oy kullanamazlar. Bu nedenle sahne alabildikleri, müdahale edebildikleri tek yer tribündür. Sistem kale arkasıyla ‘numaralı’yı birbirinden kalın bir sınıfsal çizgiyle ayırmış olsa da her tribün kendi içinde sınıfsal ayrımı yok etmiştir. Protestocuların dertleri, sorunları ve sözleri aynıdır artık. Yorumcular gibi çıkarları yoktur, hesapları-taklaları yoktur. Bu yüzden hangi tribünde bir feryat varsa önce onlardan doğru bakmak gerekir oyuna. Taraftar, bu güzel oyunun belleğidir çünkü.
Hafta içinde yaşanan bir başka protesto (aslında başlı başına bir yazı konusu) da Beşiktaş başkanı Yıldırım Demirören’den gelmiş meğer. Trabzonspor maçından sonra Federasyon başkanı Özgener’i bir SMS (!) ile protesto eden başkan, sesli harfleri kullanmaktan imtina ederek (!) tartışmalı bir metin yazmış:
“Baskan herhalde sizin ekibe kufr etmrk lazmmiski hakemler ftbolla hentbolu karstrmasnlar ve bn l kizil olduğu sürece bndan snra karsndayim saygilar.”
Sonra gelsin efendim, ‘ben’ mi dedi, yoksa Kızıl’a .bne mi dedi tartışmaları. Bir başkan’ın kontör, pardon artık kuruş’u mu yoktur ki SMS gönderir? Bir teenager mıdır ki sesli harf kullanmadan mesaj gönderir? Bu kadar mı Türkçe yoksunudur?
İşte aylar önce de yazdığım, şimdi de kafanızı ütülediğim konunun ispatı bu mesajda gizli. Hayatında hiçbir biçimde toplumsallıktan nasibini alamamış, kitlesel ya da bireysel protesto tedrisatından geçmemiş insanlar ancak böyle protesto edebiliyorlar. Gizli ama belirsiz bir tehditle. Oysa tribünlerin protestolarındaki mesaj, gayet net. Edilmese daha iyi ama birisine küfür edilecekse ediliyor. Mesaj o kadar net veriliyor ki hiçbir mercii acaba ne demek istediler diye kafa yormak zorunda bırakılmıyor.
Galatasaray – Diyarbakırspor maçı biter bitmez, ekrandaki yorumcuların bu protestoları değerlendirme biçimi beni, sonraki haberleri beklemeden doğrudan taraf yaptı. Bundan aylar önce bir blogda yazdığım yazıyı yeniden hatırladım. Beşiktaş – Denizlispor maçında Beşiktaş taraftarının yönetimi protestosu üzerine yapılan yorumlar gerçekten çileden çıkarmaya ayarlıydı. İzninizle o yazıdan bir alıntı yapmak istiyorum.
“(…) Her önüne gelen yorumcu (çakmasından hakikisine kadar) protesto öyle olmaz şöyle olur diyerek ahkâm kesiyor. Efendim neymiş, sen 90 dakika takımını desteklermişsin, maç sonunda protestonu yaparmışsın. Allah allah, gerçekten mi? Yahu Protesto konusunda siz ne bilirsiniz ki? Hayatta en son ne zaman bir protesto eyleminin içinde bulundunuz? Çalıştığınız gazeteler, TV'ler üç otuza çalıştırdıkları emekçileri pervasızca işten atarken ağzınızı mı açtınız? Sendika mücadelesi veren basın emekçilerine bir ziyarette bulundunuz mu? Yahu 1 mayıs diye bir mefhum var, geçen yıl tatil edilmesi dışında hayatınızda bir anlamı var mı bu tarihin? Siz protesto kültürü nedir biliyor musunuz? (…) Tetikçiliğinizle yeterince kelle götürdünüz bu ülkenin futbol ortamından. Keneden daha zararlı oldunuz çoğu zaman. Protesto konusunda yanlış bile yapmış olsa Beşiktaş taraftarını eleştirecek en son şahsiyetler sizlersiniz.”
Taraftarlar, futbol piramidinin en altında yer alan en kalabalık topluluktur şüphesiz. Hatta bütün bir “endüstri” bu en alttakilerin omuzları üzerine inşa edilmiştir. Canlı yayın ihaleleri, reklamlar, tescilli ürünler ve transferler hep bu insanlar için yapılır. Daha çok ilgilensinler, daha çok para harcasınlar diye. Oysa tüm ağırlığı omuzlarında taşıyan bu insanların “gidişat”a hiçbir biçimde müdahale etme şansları yoktur. Genel kurullara seçilemezler, kongrede oy kullanamazlar. Bu nedenle sahne alabildikleri, müdahale edebildikleri tek yer tribündür. Sistem kale arkasıyla ‘numaralı’yı birbirinden kalın bir sınıfsal çizgiyle ayırmış olsa da her tribün kendi içinde sınıfsal ayrımı yok etmiştir. Protestocuların dertleri, sorunları ve sözleri aynıdır artık. Yorumcular gibi çıkarları yoktur, hesapları-taklaları yoktur. Bu yüzden hangi tribünde bir feryat varsa önce onlardan doğru bakmak gerekir oyuna. Taraftar, bu güzel oyunun belleğidir çünkü.
Hafta içinde yaşanan bir başka protesto (aslında başlı başına bir yazı konusu) da Beşiktaş başkanı Yıldırım Demirören’den gelmiş meğer. Trabzonspor maçından sonra Federasyon başkanı Özgener’i bir SMS (!) ile protesto eden başkan, sesli harfleri kullanmaktan imtina ederek (!) tartışmalı bir metin yazmış:
“Baskan herhalde sizin ekibe kufr etmrk lazmmiski hakemler ftbolla hentbolu karstrmasnlar ve bn l kizil olduğu sürece bndan snra karsndayim saygilar.”
Sonra gelsin efendim, ‘ben’ mi dedi, yoksa Kızıl’a .bne mi dedi tartışmaları. Bir başkan’ın kontör, pardon artık kuruş’u mu yoktur ki SMS gönderir? Bir teenager mıdır ki sesli harf kullanmadan mesaj gönderir? Bu kadar mı Türkçe yoksunudur?
İşte aylar önce de yazdığım, şimdi de kafanızı ütülediğim konunun ispatı bu mesajda gizli. Hayatında hiçbir biçimde toplumsallıktan nasibini alamamış, kitlesel ya da bireysel protesto tedrisatından geçmemiş insanlar ancak böyle protesto edebiliyorlar. Gizli ama belirsiz bir tehditle. Oysa tribünlerin protestolarındaki mesaj, gayet net. Edilmese daha iyi ama birisine küfür edilecekse ediliyor. Mesaj o kadar net veriliyor ki hiçbir mercii acaba ne demek istediler diye kafa yormak zorunda bırakılmıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder